Okna zatkane szmatami

"Dwa tomy wyborow tekstow przedwojennych Mackiewicza przynosza rewelacje... Inaczej niz dotad uwazano - w latach 20. pisarz byl juz autorem powaznych i dojrzalych utworow literackich, nie tylko zurnalista... Oba zbiory pokazuja Jozefa Mackiewicza jako pisarza nalezacego do tradycji szlacheckiej, czy - jak kto woli - bedacego ostatnim elementem tej tradycji. Widac to nie tylko w tekstach literackich, chetnie nawiazujacych do wzoru (i rytmu) szlacheckiej gawedy, lecz takze w utworach dyskursywnych, w ktorych pisarz z luboscia odnotowuje swiadectwa zywotnosci rycerskiej tradycji szlacheckiej rodzimych ziem, wyrazajac nadzieje, ze wlasnie szlachecka mentalnosc obywatelska pozwoli kiedys na odbudowe «kraju» - Wielkiego Ksiestwa Litewskiego. Z obu zbiorow poznamy tez Mackiewicza-dziennikarza, przestrzegajacego przed komunizmem i zachecajacego do walki z nim, tropiacego komunistyczne agentury, walczacego przeciwko praktykom Polski zurzedniczalej, samowoli starostow i wojewodow, wystepujacego (czesto z sukcesem) w obronie ludu miejscowego przed urzednicza glupota i uciskiem. Mackiewicz-dziennikarz okazuje sie takze rzecznikiem wzmocnienia militarnego i gospodarczego Polski, zarazem - zwiekszenia zakresu wolnosci obywatelskich." Waclaw Lewandowski, Forum Ksiazki, kwartalny dodatek Forum Akademickiego, 2002 nr 2 (27)