System polityczny prawo konstytucja i ustroj Krolestwa Polskiego 1815-1830

Nawet w naszej, polskiej narracji historycznej, ktora wprost ugina sie pod ciezarem mitow sluzacych czesto doraznym celom politycznym, rzadko zdarza sie taka przepasc miedzy mniemaniem historycznym a wiedza zbudowana na fundamencie rzetelnych i obiektywnych badan zrodlowych. Unia rosyjsko-polska, bo o niej jest przeciez ta ksiazka, jest w dziedzinie badan biala plama, a w dziedzinie mniemania czarna dziura. Innymi slowy przecietny Polak nie ma o tym okresie praktycznie zadnej wiedzy, a jego przeswiadczenia, wsparte na nauce historii i jezyka polskiego w szkole polskiej, od podstawowki poczawszy, na liceach skonczywszy, daja sie zredukowac do prostego "be" i "cacy", gdzie "be" sa oczywiscie prymitywni Moskale, a "cacy" walczacy o wolnosc monolit narodu polskiego. Ten okres naszych dziejow wymaga rzetelnych badan, wolnych od typowych dla mitu i basni uproszczen, i pobudzania emocji. Wymaga po prostu rozumnego, metodycznego opowiedzenia od nowa. Jasne, ze politycznosc biezaca temu nie sprzyja. Historia stosunkow polsko-rosyjskich pelna jest krzywd, o ktorych kazda ze stron snuje odrebna opowiesc. Nie ma woli nie tylko pojednania, ale - jak sie wydaje wspolnej rozmowy. Narracje historyczne obu krajow, spoleczenstw i narodow nie tylko prawie nie maja punktow zbieznych, ale chwilami mozna odniesc wrazenie, ze sa tworzone przeciw sobie wzajem. Reka wyciagnieta w gescie pojednania - obojetnie: z tej czy z tamtej strony - trafia w pustke badz w zacisnieta piesc. Prywatnie Polacy i Rosjanie potrafia ze soba rozmawiac, robic interesy, nawet znalezc wspolnego wroga i bliskich przodkow. Na szczeblu politycznym dialog zmienia sie w monolog. Po obu stronach do glosu dochodza kompleksy i przeswiadczenie o wyszosci jednych nad drugimi. Diabel tkwi w kazdym szczegole i nawet nieistotne roznice czyni oceanami niezrozumienia, niemozliwymi do przebycia. O tym, by sprobowac zrozumiec siebie, swa odmienna kulture, nielatwa historie - nie ma mowy. Autorzy tej ksiazki: Lech Mazewski, Dariusz Szpoper, Paulina Lazor, Wojciech Turek, Piotr Zywiecki, Piotr M. Pilarczyk, Michal Galedek, Bronislaw Sitek, Jakub J. Szczerbowski, Anna Klimaszewska, Tomasz T. Majer, Piotr Majer, Adam Wielomski, Jacek Bartyzel, Andrzej Sylwestrzak i Marcin Michalak nie tylko inicjuja tak potrzebne badania nad dziejami unii polsko-rosyjskiej, ale stawiaja na ich drodze milowe kroki. Warto sie nad ta ksiazka pochylic nie tylko po to, by zdobyc rzetelna wiedze o tym, co bylo i pozbyc sie zasmiecajacych mozgi mitow, ale przede wszystkim po to, by zobaczyc polska wspolczesnosc i nas samych na progu XXI wieku. Kto wie, czy nie powinnismy intensywniej szukac rozumu, ktorego nie umieli znalezc nasi przodkowie...