Przerabianie XIX wieku

autorzy: Grazyna Borkowska, Malgorzata Kosmala, Lukasz Ksiazyk, Lena Magnone, Ewa Paczoska, Bartlomiej Szleszynski - historycy literatury z Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Badan Literackich PAN "Ksiazka nasza nie ma [...] ambicji monograficznych. [...] proponujemy tu szereg przyblizen czy «odwiertow probnych». Jedne z nich dotycza materii literatury i nowych mediow z nia zwiazanych (takich jak np. komiks czy gra miejska), inne - obszaru literaturoznawstwa i antropologii kultury. Interesuja nas i te powroty do XIX wieku, ktore mozna okreslic jako najbardziej serio, i te, ktore wpisuja sie w formule buffo: przebieranki, gry, stylizacja czy pastisz. Czytamy tutaj teksty kultury wysokiej i popularnej, ktore przeciez dzis tak chetnie zamieniaja sie miejscami [...]. Przy okazji pytamy oczywiscie o sens tych spotkan i dialogow z przeszloscia, o ich miejsce we wspolczesnosci. [...] Badanie sposobow obecnosci (a czasem wrecz «nadobecnosci») wieku XIX w kulturze wspolczesnej wydaje nam sie sensownym kluczem do rozpoznawania wspolczesnej kultury, ktora charakteryzuje, jak wiadomo, nadmiar ofert, niemozliwy do ogarniecia przez przecietna percepcje. Efektami owego nadmiaru sa, po pierwsze, szum informacyjny niosacy kazdemu uczestnikowi poczucie bezradnosci «w obliczu czegos, czego nie mozna objac, ogarnac, opanowac», po drugie zas homogenizacja skladnikow dziedzictwa kulturowego, czego skutkiem jest zubozenie semantyczne i aksjologiczne jego poszczegolnych elementow, co oslabia poczucie kulturowej tozsamosci. [...] Studia zebrane w tej ksiazce dziela sie na trzy czesci. Pierwsza z nich, Czytania, probuje rozpoznac wybrane style lektury dziel polskiego wieku XIX w przestrzeni wspolczesnego literaturoznawstwa i antropologii kultury. Style lektury - i sposoby narracji. [...] Czesc druga ksiazki zatytulowalismy Spotkania, bo zebrane tu teksty pokazuja rozne mozliwosci (i niemozliwosci) dialogowania polskiej literatury wspolczesnej z wiekiem XIX. [...] O calkiem innych powrotach do wieku XIX traktuje ostatnia czesc ksiazki - Zabawy - ktorej autorzy badaja rozne warianty globalnej mody na dziewietnastowiecznosc w kulturze popularnej".